HÜCRE DÖNGÜSÜ KONTROLÜ

Hücrelerin çoğunda, hücre döngüsünün farklı evreleri arasındaki düzeni sağlayan kontrol noktaları vardır.Bunlar G1,G2 ve M kontrol noktaları olup bu noktalar ‘dur’ ve ‘devam et ‘ sinyallerini düzenler.Kontrol noktaları hücre döngüsü sırasında bir evre bitmeden diğerine geçişi önler.

G1 kontrol noktasında;

• Hücre yeterli büyüklükte mi?
• Ortamda yeterli besin ve büyüme faktörü var mı?
• DNA da hasar var mı?

Sorularına yanıt arar. Cevap olumlu ise devam et ,yoksa dur sinyali gönderir.

G2 kontrol noktasında ;

• Replikasyon sonucu hata var mı?

Sorularına yanıt arar. Cevap olumlu ise devam et ,yoksa dur sinyali gönderir.

M kontrol noktasında ;

• Kinetokorlar iğ ipliklerine tutunabildi mi?

Sorularına yanıt arar. Cevap olumlu ise devam et ,yoksa dur sinyali gönderir. Eğer hücre DUR sinyali gönderirse anafaz evresi başlamaz. Hata düzeltildikten sonra yavru hücrelere DNA eşit şekilde dağılır.

Hücre döngüsünün doğru işleyebilmesi için kontrol noktalarında işlevsel bazı moleküller vardır.

Bunlar siklin ve siklin bağımlı kinazladır.Bu moleküllerin miktarındaki ve aktivitelerindeki değişim hücre döngüsündeki olayların hızını belirler.Siklin bağımlı kinazlar çoğu zaman inaktif olan sabit derişimli moleküllerdir.İnaktif olan siklin bağımlı kinazlar siklinlerle bağlanarak aktifleşir.Böylece oluşan sinyallerle döngünün başlaması ve sürdürülmesi sağlanır.Hücrenin bölünebilmesi için ortamda yeterli büyüme faktörü olması gerekir.

Büyüme faktörü :Belirli hücreler tarafından sentezlenen ve diğer hücreleri bölünmeye sevk

eden bir proteindir.Her hücre belirgin bir ya da bir kaç çeşit büyüme faktörüne özgül olarak cevap verir.Bölünme faktörünün etkisiyle bölünen hücreler belirli bir yoğunluğa ulaşınca bölünme durur.

Bazen büyüme faktörü yeterli düzeyde olmayan hücre ‘DUR’ sinyaline cevap veremez. Böylece hücre döngüsü kontrolden çıkar.

Hücre döngüsünün kontrolden çıkma nedenlerinden bir başkası da DNA hasarının onarılmamasıdır.

G2 kontrol noktası ile S evresi sırasındaki hatalar belirlenir ve onarılır. Bu genlerde mutasyon gerçekleşirse hücre döngüsü bozulur.Hücre döngüsünün bozulması kansere yol açar.

Yapılan çalışmalar kanserli hücrelerin sinyallere cevap veremeyip sürekli çoğaldığı gözlenmiştir.

UYARI Hücre döngüsünün kontrolden çıkma nedenleri;           Büyüme faktörünün yeterli düzeyde olmaması DNA hasarının onarılmaması

Laboratuvar ortamında normal bir memeli hücresi kültürü 20-50 kez bölünürken, kanserli hücreler sürekli besin sağlandığında sonsuz sayıda bölünür.

1951 yılında rahim ağzı kanserinden ölen Henrietta Lacks’in kanserli dokusundan elde edilen HeLa hücreleri buna örnektir.Bu kanser hücrelerinde kullanılan ilk insan hücresi kültürüdür.

Kanserli hücrelerin normal hücrelerden farkı; Yapı ve fonksiyon bakımından değişiklikler gözlenir. Çekirdekleri büyük, kromozom sayılarında farklılık ve bozulmalar gözlenir.     DNA / RNA oranlarında farklılık vardır. Anormal büyüme ve fonksiyon bozuklukları gözlenir.

Bağışıklık sistemi genelde kanserli hücreleri ortadan kaldırır.Ancak bağışıklık sisteminin yok edemediği kanserli hücrelerin bölünüp çoğalması ile oluşan kitleye tümör denir.Sürekli bölündüğü dokuda kalan tümöre iyi huylu, kan ve lenf yoluyla yayılan tümöre kötü huylu tümör denir. Kötü huylu tümörün yayılmasına metastaz denir.

Eğer hücre metastaz yaparsa radyoterapi ve kemoterapi ile tedavi edilir.Kanserli hücreler anormal beslendikleri için oluşturdukları dokuların fonksiyonunu bozarlar .Bu yüzden doku görevlerini eksik yapar ya da yapamaz bu yüzden erken teşhis ve tedavi çok önemlidir.

1911 yılında Peyton Rous tarafından yapılan bir araştırmada virüslerin kanserin çoğalmasını kontrol eden genlerin mutasyona uğrattığını yani virüslerinde kansere neden olduğunu bulmuştur.
Source: http://www.biyolojihocam.com/index.php/tr/siniflar/10-sinif/ureme/mitoz-bolunme-ve-eseysiz-ureme/item/40-hucre-dongusunun-kontrolu

9.SINIF HÜCREDE BÖLÜNME

HÜCREDE BÖLÜNME İLE İLGİLİ AŞAGIDAKİ VİDEOYU İZLEYİNİZ

EKLEYEN:MUSTAFA TEKECİ 

9 SINIF MAYOZ MİTOZ FARKI

Aşagıda mitoz ve mayoz bölünmenin şema olarak gösterilmiştir.inceleyelim

9.SINIF EŞEYSİZ ÜREME ŞEKİLLERİ VİDEO

       AŞAGIDA  EŞEYSİZ ÜREME ŞEKİLLERİ GÖSTERİLMİŞTİR.İNCELEYEBİLİR VE SORULARINIZI YORUM OLARAK YAZABİLİRSİNİZ.

                                                                                             EKLEYEN:MUSTAFA TEKECİ

9. SINIF ÜREME CEŞİTLERİ VE İNSANDA ÇOĞALMA

II. ÜREME ÇEŞİTLERİ 
Canlıların kendilerine benzer yeni bireyler oluşturmalarına üreme (çoğalma) denir. Yaşadi için şart olmayıp neslin devamına yönelik yapılır. Canlılarda iki çeşit üreme görülür. 

A. EŞEYSİZ ÇOĞALMA  
İlkel yapılı canlılarda görülür. Tek bir ata canlının faaliyetiyle gerçekleşir. Üremenin temelinde mitoz bölünme bulunur. Oluşan yavru canlılar tamamen ana canlıya benzer canlılar arasında çeşitlilik bulunmaz.
1. Bölünerek Çoğalma 
Bir hücreli canlılarda görülen en hızlı çoğalma biçimidir. Bakteriler, amip, öglena, paramesyum bu şekilde çoğalır. 
2. Tomurcuklanarak Çoğalma 
Ana canlıdan oluşan çıkıntıların zamanla gelişmesiyle yavru canlılar oluşur. Bu yavrular bağımsız ya da beraber yaşayabilir. Bira mayası, sünger, hidra ve mercanlarda görülür. 
3. Sporla Çoğalma 
Özel olarak üretilmiş tohum şeklindeki bir hücreli sporlarla sağlanır. Sporlar uygun şartları bulduklarında çimlenerek yeni bir canlıyı oluşturur. Çiçeksiz bitkiler, mantarlar ve sıtma etkeni olan plazmodyumda görülür. 
4. Rejenerasyonla Çoğalma 
Vücuttan kopan parçanın yenilenip gelişmesiyle yavru canlıların oluşmasıdır. Yassı solucan planarya, toprak solucanı ve deniz yıldızlarında görülür. 
5. Çelikle ve Yumruyla Çoğalma 
Bazı çiçekli bitkilerde gövde parçalarının toprakta filizlenmesi sonucu sağlanır. Söğüt, iğde, gül, üzüm, patates gibi bitkilerde görülür. 

İNSANDA ÇOĞALMA  İnsanın çoğalmasında, erkek ve dişi üreme sistemi kullanılır. Erkek üreme sisteminde bulunan testisler, mayozla milyonlarca spermin oluşturulmasını sağlar. Spermler küçük, kamçılı ve hareketlidir. İçerisinde 23 tane kromozom bulunur. Dişi üreme sisteminde bulunan yumurtalıklar ayda bir olmak üzere mayozla yumurtanın oluşmasını sağlarlar. Yumurtalar büyük, kamçısız ve hareketsizdir. Çekirdeğinde 23 tane kromozom bulunur.  İnsanların çoğalmasında iç döllenme ve iç gelişme olayları kullanılır. Spermler yumurtanın yumurta kanalında döllenmesini sağlarlar. Yumurta kanalında oluşan zigot hemen bölünmeye başlar. Zigotun bölünmesiyle oluşan dut şeklindeki hücre topluluğuna morula denir. Morula döl yatağına (rahim) bağlanarak yavrunun gelişmesini sağlar.  Yavru ile anne rahmi arasındaki bağlantıyı göbek bağı ve plasenta sağlar. Plasenta göbek bağının anne rahmine bağlandığı kısımdır. Burada yavru kanı ile anne kanı arasında madde alış verişi yapılır. Embriyo 9 aylık gelişim süreci sonunda doğarak anneden bağımsızlığını kazanır.  Annenin sağlıklı bir bebeğe sahip olması için; yeterli ve dengeli beslenmesi, sigara, alkol ve uyuşturucudan uzak durması, doktor kontrolünde bulunması gereklidir.

9 SINIF MİTOZ VE MAYOZ ARASI FARK VİDEO ANLATIM

AŞAGIDA MİTOZ VE MAYOZ BÖLÜNME ARASINDAKİ FARKI VİDEO OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR.
EKLEYEN:MUSTAFA TEKECİ

9 SINIF MAYOZ VE MİTOZ BÖLÜNME ARASINDAKİ FARKLAR

  YUKARIDA MAYOZ VE MİTOZ BÖLÜNME ARASINDAKİ FARKLAR VERİLMİŞTİR...

AŞAGIDA ŞEMATİK OLARAK MAYOZ I VE MAYOZ II BÖLÜNMENİN FARKLILIKLARI
YAZILI VE ŞEMATİK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR İNCELEYEBİLİRSİNİZ.
 EKLEYEN:HOCANIZ MUSTAFA TEKECİ

9 SINIF MAYOZ II EVRELERİ VE MAYOZ I VE MAYOZ II FARKLARI

Mayoz-II Evreleri

Kardeş kromatidlerin ayrılmasını sağlayan ikinci bölünme evrelerine Mayoz-2 evreleri denir. Mayoz interfazında görülen olaylar mitoz interfazı ile aynıdır.

a)Profaz-II

1-Birinci bölünmede oluşan iğipliklerine  dik olarak iğ iplikleri oluşur.
2-Oluşmuşsa nucleus zarı kaybolur.
3-Helixlerini çözen kromozomlar tekrar helixlerini oluşturur.

b)Metafaz-II

1-Kromozomlar ekvatoral düzlemde yanyana dizilirler
2-Kromatidler sentromerleri ile bir aradadır
3-Kromozomlar sentromerleri ile iğ ipliklerine tutunurlar

c)Anafaz

1-İğ ipliklerinin itme ve çekme hareketi ile sentromerler parçalanır.
2-Birbirinden ayrılan kardeş kromatidler zıt kutuplara gider

d)Telofaz-II 

1-Kutuplara çekilen kromatidler helixlerini çözerek kromatin iplik haline geçerler
2-Nucleus zarı oluşur.
3-İğ iplikleri kaybolur
4-Sitokinezle iki toplam dört hücre oluşur.
5-Oluşan hücrelerde ana hücrenin yarısı kadar kromozom dolayısıyla DNA vardır
6-Oluşan hücrelerdeki kalıtsal materyal hem profaz-1 de gerçekleşen krossing-over hemde metafaz-1 deki homolog kromozomların diziliminin rasgele olmasından dolayı farklıdır
7-Oluşan hücreler erkekte spermatid, dişilerde ise oosit  denir

Mayoz 1 Ve Mayoz 2 Farkları

• Mayoz 1’de homolog  kromozomların ayrılması sağlanırken Mayoz 2 ‘de kardeş kromatidlerin ayrılmasını sağlanır.
• Mayoz 1’de İğ iplikleri oluşmaya başlarken Mayoz 2 ‘de İğ iplikleri kaybolur.
• Mayoz 1’de Sitokinez evresinde iki hücre oluşurken Mayoz 2 ‘de Sitokinezde 4 hücre oluşur.
• Mayoz 1’de DNA ve RNA sentezi görülmezken Mayoz 2 ‘de DNA oluşur.

Daha fazla farkı mayoz 1 ve mayoz 2 evrelerini inceleyerek kendiniz de görebilirsiniz.

AŞAGIDA  MAYOZ BÖLÜNME EVRELERİNİ VİDEO VE  FOTOGRAF OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR.AYRICA DAHA AYRINTILI BİLGİ İCİN ŞU LİNKİ TIKLAYABİLİRSİNİZ.
http://www.nkfu.com/mayoz-bolunme-evreleri-sekilli-aciklamali/

MAYOZ BİRBİRİNİ TAKİP EDEN 2 BÖLÜM
DEN OLUŞUR .BUNLAR MAYOZI VE MAYOZII
OLARAK İSİMLENDİRİLİR.HER BÖLÜNMENİN
PROFAZ,METAFAZ,ANAFAZ VE TELOFAZ
EVRELERİ BULUNUR.
                                                

9.SINIF MAYOZ BÖLÜNME VE EVRELERİ

III. MAYOZ BÖLÜNME

Eşeyli üreyen canlılarda, üreme hücrelerinin oluşturulması sırasında kromozom sayısının yarıya indirilmesi gerekir. Bu olay hücrenin mayoz bölünme geçirmesiyle sağlanabilir.

Şekil : Mayoz Bölünmenin Safhaları

Gelişmiş canlıların vücut hücrelerindeki kromozom sayısı diploittir (2n). Bu canlıların üreme hücrelerinde (yumurta ve sperm) ise monoploit (n) sayıda kromozom bulunur.

Üreme hücreleri mayoz bölünmeyle oluşturulur. Kromozom sayısının yarıya indirilmesiyle türün kromozom sayısının değişmeden kalması sağlanır. Çünkü gametler döllenerek gelişir.

Mayoz bölünmede bir hücre art arda iki bölünme geçirerek dört yeni hücre oluşturulur. Oluşan hücreler hem birbirlerinden, hem de ana hücreden farklı kalıtsal yapıda olabilir.

A. MAYOZ I BÖLÜNMESİ

Mayoz bölünmenin mitoz bölünmeden farklı olmasını sağlayan olaylar bu evrede gerçekleşir. Bölünme evreleri mitozda olduğu gibi dört safhadan meydana gelir. Şimdi bu bölünmeleri ve mitozdan farklı olarak gerçekleşen olayları inceleyelim.

1. Profaz I

Mitoz bölünmede olduğu gibi çekirdek zarı ve çekirdekçik erimeye başlar. Kısalıp kalınlaşan kromatin iplikler kromozom halini alırlar. Mitoz bölünmeden farklı olarak homolog kromozomlar birbirlerine tutunarak dört kromatitli ve iki kromozomlu tetratları oluştururlar.

Kromozomlar tetrat oluşturduğu sırada kardeş olmayan kromatitler bir çok noktadan birbirlerine temas eder. Bu noktalara sinapsis denir.

Bu sinapsislerden bazılarında kardeş olmayan kromatitler arasında gen alışverişi yapılabilir.

Krosing–over denilen bu olay sadece mayoz bölünmede görülür. Bu olay sayesinde kromozomlar üzerinde bulunan baskın ve çekinik genlerin diziliş sırası değiştirilir. Bu değişim ise oluşacak hücrelerde kalıtsal çeşitliliği artırır.

Krosing-over olayı her tetratta görülmez. Ne zaman ve ne oranda meydana geleceği, hangi karakterler arasında olacağı tam olarak bilinemez. Ancak, bir kromozom üzerindeki genler arası uzaklık arttıkça, krosing-overle değiştirilme ihtimalı artar.

2. Metafaz I

Mitoz bölünmeden farklı olarak homolog kromozomlar hücrenin ortasında üst üste gelecek şekilde iki sıra halinde dizilir. Bu diziliş şekli sayesinde mayoz I de kardeş kromatitler yerine homolog kromozomlar birbirinden ayrılır.

3. Anafaz I

Mitozda kardeş kromatitler birbirinden ayrılıp zıt kutuplara çekilirdi. Mayozda ise kardeş kromatitler yerine homolog kromozomlar birbirinden ayrılır. Bu olay mayoz bölünmede kalıtsal çeşitliliğin oluşmasında etkilidir.

Mayozda krosing-over olmasa bile, homolog kromozomlar rastgele ayrıldığı için, her zaman çeşitlilik sağlanmış olur.

4. Telofaz I

Mitoz bölünmede olduğu gibi önce çekirdek bölünmesi tamamlanır çekirdek zarı oluşur. Telofazın sonuna doğru sitoplazma bölünmesi başlar. Sitokinez mitoz bölünmede olduğu gibi gerçekleşir.

Mayozun ikinci bölünmesi başlamadan önce mayoz I de olduğu gibi interfaz safhası görülmez. Yani DNA eşlenmesi gerçekleşmez. Sadece hayvan hücrelerinde bölünme başlamadan önce sentrozomlar kendini eşler.

Şekil : Mayoz Bölünmenin Evreleri

9 sınf Amitoz bölünme video

Aşagıda amitoz bölünmeyle alakalı videoyu seyredebilirsiniz ,ayrıca amitoz bölünme hakkında daha ayrıntılı bilgi almak isteyen ögrencilerim http://www.biyolojidersi.org/amitoz.html bu baglantıya gidebilirler .

EKLEYEN HOCANIZ:MUSTAFA TEKECİ

9 SINIF AMİTOZ BÖLÜNME VE SİTOKİNEZ

II. AMİTOZ BÖLÜNME

Basit yapılı tek hücreli canlılarda, çoğalma sırasında, hücre bölünürken çekirdek zarı kaybolmaz. Bu bölünme tipine gizli mitoz veya amitoz denir.

Şekil : Amipte Amitozla Çoğalma

Buna benzer şeklide, tam mitoz sayılmayan başka bölünmelerde vardır. Bakterilerin zarlı çekirdekleri olmadığından bölünmeleri amitoza örnektir.

SİTOKİNEZ(SITOPLAZMA BÖLÜNMESİ)

Sitoplazmanın bölünmesi olayına sitokinez denir. Sitokinez bitki ve hayvan hücrelerinde farklıdır.
Hayvan hücrelerinde sitokinez, sitoplazmanın boğumlamasıyla gerçekleşir. Bitki hücrelerinde hücre zarının etrafında selülozdan oluşmuş hücre çeperi olduğundan
boğumlanma gerçekleşmez. Sitoplazmanın ekvatoral düzleminde golgi aygıtının etkisiyle orta lamel (ara lamel,hücre plağı) denilen yapı oluşur. Bu yapı oluştuktan sonra üzerine hücrenin sentezlediği selüloz eklenir ve çeper oluşumu tamamlanmış olur.

NOT: Bir hücrede karyokinez gerçekleştikten sonra sitokinez gerçekleşmezse çok çekirdekli hücreler oluşur.

MİTOZ BÖLÜNME PERFORMANS ÖDEVİ

SEVGİLİ ÖGRENCİLERİM ÖNCEKİ İKİ YAYINIMIZ DA VERDİGİMİZ MİTOZ BÖLÜNME VE EVRELERİ HAKKINDA BİLGİ VE VİDEO İNCELEMELERİNİZ SONRASI ÖDEV OLARAK HER ÖGRENCİMİZ AŞAGIDAKİ  RESİMDE YER ALAN MİTOZ BÖLÜNME PERFORMANS ÖDEVİ ÖRNEGİNİ İNCELEYEREK KENDİSİDE BU ÖRNEGE BENZER BİR ÖRNEK RESİM VEYA BAŞKA MALZEME(İPLİK)KULLANARAK KENDİ HAYAL GÜCÜ VE YETENEGİNİ KULLANARAK YAPACAKTIR

                                              ÖDEV HAZIRLAMA KURALLARI
1)HER ÖGRENCİ ÖDEVİNİ KENDİ SIRASINDA BULUNAN ARKADAŞLARIYLA  BERABER YAPACAKTIR.
2)YALNIZ OTURAN ÖGRENCİLER AZ KİŞİ OTURAN SIRALARA GECEBİLİRLER
3)ÖDEV 25/11/2016 TARİHİNDE TOPLANACAKTIR
4)ÖDEVDE SADECE MİTOZ BÖLÜNMENİN AŞAMALARI YAPILACAK(MAYOZ YOK)
5)YAPTIGINIZ ÖDEVLERDEN SINAVINIZA SÖZLÜ NOTU OLARAK ETKİLEYECEKTİR
6)MİTOZ HAKKINDA AYRINTILI   BİLGİYE    www.lisebiyoloji.com/mitoz.html 
    ADRESİNDEN ULAŞABİLİRSİNİZ.İYİ CALİŞMALAR:))
                                                                                             HOCANIZ:MUSTAFA TEKECİ

                                                                                         

MİTOZ BÖLÜNME VE EVRELERİ 9. SINIF VİDEO

SEVGİLİ ÖGRENCİLERİM AŞAGIDAKİ EKLEDİGİM VİDEO DA

1)MİTOZ  BÖLÜNME 2)MİTOZ BÖLÜNMENİN EVRELERİ

HAKKINDA  BİLGİ SAHİBİ OLABİLİRSİNİZ 

BİR ÖNCEKİ YAYINIMIZDA YAZILI OLARAK MİTOZ BÖLÜNME VE ONUN EVRELERİ HAKKINDA BİLGİ VERMİŞTİK BU YAYINIMIZDA İSE VİDEO OLARAK SUNDUK YARARLANMANIZ DİLEGİYLE :)

HOCANIZ:MUSTAFA TEKECİ

9.SINIF HÜCREDE BÖLÜNME

HÜCREDE BÖLÜNME MİTOZ VE EVRELERİ

Canlılarda mitoz, amitoz ve mayoz olmak üzere üç çeşit bölünme görülür.

I. MİTOZ BÖLÜNME

Mitoz bölünme tek hücreli canlılardan, çok hücreli canlılara ve insana kadar bir çok canlı grubu tarafından gerçekleştirlebilir.

Bu bölünme sonunda bölünen hücrelerden birbirinin tam benzeri olan iki yavru hücre oluşur. Bölünen hücrenin kalıtsal maddesi önce kopyalanır, sonra eşit olarak iki yavru hücreye aktarılır.

Kromozom sayısı ne olursa olsun bölünme yeteneği olan her hücre mitozla çoğalabilir.

Şekil : Kromozom Sayıları Farklı Hücreler
Mitozla Çoğalabilirler

Bir hücreli organizmalarda mitoz bölünme sonucu iki yeni birey oluşur. Böylece üreme sağlanmış olur.

Çok hücreli organizmalarda ise, döllenmiş yumurta olan zigotun mitoz bölünmeler yapmasıyla, organizmanın büyümesi ve gelişmesi sağlanır.

Hücre bölünmesi başlamadan önce, çekirdek dinlenme durumunda olmayıp hücredeki faaliyetlerine devam eder. İki bölünme arasındaki bu metabolik devreye interfaz denir.

İnterfazdan sonra, çekirdek bölünmesi (karyokinez) ve sitoplazma bölünmesi (sitokinez) olmak üzere iki kademede mitoz gerçekleşir. Hücrenin bölünme öncesi ve bölünme sırasında gerçekleştirdiği hayat döngüsü aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

Şekil : Bir Vücut Hücresinin Hayat Devri

Bu şekilde görülen G1 evresinde hücre sitoplazma ve yüzey olarak büyür. Organel sayıları artar. Hücrenin normal metabolizması devam eder.

S evresinde hücre artık bölünme mesajını almıştır. Bu evrede kromozomlar (DNA lar) ve sentrozomlar kendini eşler.

G2 evresinde ise bölünme sırasında kullanılacak enzimler, proteinler ve ATP enerjisi sentezlenir.

A. KARYOKİNEZ

(ÇEKİRDEK BÖLÜNMESİ)

Bölünme hazırlıklarını bitirmiş olan hücre profaz, metafaz, anafaz ve telofaz evrelerini geçirerek çekirdek bölünmesini tamamlamış olur.

1. Profaz

İnterfaz sonunda eşlenmiş durumdaki kromatin iplikler bu evrede kısalıp kalınlaşarak kromozom halini alırlar. Hayvan hücrelerinde interfazda eşlenmiş olan sentrozomlar da hücrenin zıt kutuplarına çekilir. Profazın sonuna doğru çekirdek zarı, çekirdekçik ve endoplazmik retikulum erimeye başlar.

2. Metafaz

Bu evrenin başlangıcında profazda erimeye başlayan çekirdek zarı tamamen kaybolur. Eşlenmiş durumdaki kromozomlar hücrenin tam ortasında (ekvator düzleminde) yanyana dizilirler.

Kromozomlar en belirgin halini metafazda alırlar. Sentrozomlardan oluşan iğ iplikleri kromozomları sentromerlerinden (eşlenmiş kromozomların ortası) yakalarlar.

Metafazın sonuna doğru kromozomları oluşturan kardeş kromatitler birbirinden ayrılmaya başlar. Sentromer bölgelerinden iğ ipliklerine bağlı kalırlar.

3. Anafaz

Kromozomları oluşturan kardeş kromatitler tamamen birbirinden ayrılıp zıt kutuplara doğru çekilmeye başlar. Kromatitlerin ayrılması iğ ipliklerinin kısalıp helezon yapmasıyla sağlanır.

Anafazın sonunda zıt kutuplara çekilmiş olan kromatitler artık kromozom olarak adlandırılır.

4. Telofaz

Hücrenin zıt kutuplarındaki kromozomların etrafında çekirdek zarları yeniden oluşturulur.

Çekirdek içinde kalan kromozomlar incelip uzayarak kromatin iplik halini alırlar. Bu sırada profaz evresinde yıkılmış ve dağılmış olan endoplazmik retikulum yeniden oluşturulur. İğ iplikleri kaybolmaya başlar. Profaz evresinde kaybolan çekirdekçikler de tekrar ortaya çıkar.

Böylece çekirdeğin bölünmesi tamamlanmış ve bir hücrenin içinde iki çekirdek oluşmuş olur.

Şekil : Mitoz Bölünmenin Evreleri

biyolojik ceşitlilik

Türkiye'de biyoloji ve biyolog olmak

Merhaba,

İlk defa bir blog yazıyorum. Bir biyolog olarak uzun bir süredir bölümümüzün ülkemizdeki bugünkü durumunun iyileştirilmesi için neler yapılmalı diye düşünüyorum. Genellikle bu konuda yazılarım olacak. Bu konuda bir kamuoyu oluşturma çabası içerisine girdim. Çevremdeki biyolog arkadaşlarımla konuşuyor ve tartışıyorum.

Evet. Türkiye’de biyologların yaşadığı sorunları hepimiz görmekte ve yaşamaktayız. Ancak bu sorunları çözmek için herhangi bir girişimde bulunamıyoruz. Esas olan ‘bizden geçti artık’ dememeli, bizden sonraki biyologları düşünerek bir adım atmalıyız, çünkü biz de ‘bizden geçti artık’ diyen biyolog abla ve ağabeylerimiz yüzünden bu durumdayız. Biyolog olmayı tercih eden meslektaşlarımızın, bu zorlukları yaşamaması, gururla ‘ben biyoloğum’ diyebilmesi gerektiğine inanıyorum.

Ülkemizde mezun olunca rahatlıkla biyolojiyle ilgili iş bulamıyoruz, rahatlıkla akademik kariyer yapamıoyuruz, devlet kadrolarına atanamıyoruz? 1 senede onlarca fen fakültesinden 4500 biyolog mezun oluyorken, devlet atamalarında senede birkaç biyologa ihtiyaç duyulması ne kadar ilginç ve aradaki uçurum çok büyük. Devlet kadrosuna atanmayı başarabilen o ‘mutlu’ kişiler dışındakilerin ne yapabileceğini, nasıl iş bulabileceğini, hangi alanlarda çalışabileceğini bir düşünün. Emek verip okulumuzu bitirmişiz, diplomamız elimizde ama çoğumuz bir devlet kadrosuna atanamamış halde ya da mesleğimizle çok ilgisi olmayan işlerle uğraşarak zaman geçiriyoruz. Zamanımızın çoğu geleceğimizi planlayarak geçiyor, bir bakıyoruz zaman geçmiş ama biz hala aynı yerdeyiz.

Hekimler için tabipler odası diye bir kurum var mesela ve hekimler mezun olduklarında oraya kayıt yaptırıyorlar, tabipler odası da hekimlerine sırayla iş bulup yerleştiriyor. Avukatlar için barolar birliği de bu işi üstlenmiş bir kuruluş. Bizim başvurabileceğimiz böyle bir kuruluş ise yok, arkamızda duran hiçbir kurum yok. Dolayısıyla herhangi bir sorun yaşadığımızda genelde bu sorun bizim lehimize çözümlenmiyor. ‘Ne yapabiliriz ki’ ya da ‘çok zor’ diye düşünmeden bu sorunu çözmemiz gerekiyor. Bunun için fikir alışverişinde bulunup, iletişim halinde olunmalı; amacımızı paylaşabildiğimiz kadar çok biyolog arkadaşa duyuralım.

Bizim için şu anda en önemli aşama sayıca çok olmak, birlikte olmak kanaatindeyim. Bununla ilgili arkamızda durmaya çabalayan bir kuruluş var. O da yeni kurulan bir dernek. Burada bu derneğin adını vermemin sakıncası olup olmadığını bilmiyorum. Katılmak isteyen tüm biyolog, tıbbi biyolog, moleküler biyolog arkadaşları bu derneğe davet ediyorlar. Sonuçta hepimiz biyologuz, kökenimiz aynı, dolayısıyla sorunlarımız da aynı, o nedenle kendi içimizdeki kavgaları bırakıp birlikte adım atmaya başlamalıyız.

Biyoloji bölümü hepimizin bildiği gibi, yaşamı ayakta tutan bir bölümdür. Biyoloji olmazsa hayat durur, çünkü ekoloji olmaz, zooloji olmaz, tıp olmaz. Bu kadar önem teşkil eden bir bölümden mezunken, açıkta kalmamak için biyoloji okumuşuz gibi muamele görmemiz gerçekten çok trajik. Bölümümüzün yeterince tanıtımı yapılmadığı için insanlar biyoloji bölümünü çok iyi bilmiyorlar. Ben biyologum dediğinizde eminim benim gibi kaç kişi ‘kaç senelik bir bölüm’ ya da ‘laboratuvarda kan tahlili mi yapıyorsunuz?’ gibi sorularla karşılaşmıştır. Burada hata soruyu soran kişi de değil bence, insanların bölümü yeterince tanımamalarında.

Ben doktorum dediğinizde ya da ben öğretmenim, ben avukatım dediğinizde insanlar sizi bir meslek grubuna dahil edebiliyorlar, ne yaptığınızı biliyorlar ama biyologum dediğinizde sizi bir meslek grubuna dahil etmeleri o kadar kolay olmuyor. Gelişmiş ülkelerdekinin aksine ülkemizde biyolog olmak çok rağbet edilen bir durum değil fakat tam tersi olmalı, insanlar istedikleri için biyoloji bölümünü tercih etmeliler, istedikleri için biyoloji okumalılar, yani biyoloji herkesin okumak isteyebileceği, tercih edilen (tıp gibi, eczacılık gibi, avukatlık, mühendislik gibi) bir bölüm olmalı. Amacım, ülkemizde bu mesleği olması gereken saygın konuma getirebilmek için elimden gelen her türlü çabayı göstermek, bizden sonraki kardeşlerimizin daha rahat mesleklerini icra etmelerine olanak sağlamaktır. Bunun için ben ve arkadaşlarım bu derneğe üye olduk. Yukarıda bahsettiğim düşünceyle yola çıkarak bu derneğin Ankara'daki merkezine bizzat kendim giderek yöneticilerinden biriyle yüzyüze konuşma fırsatım oldu. İnanın bizimle aynı amaçta olan aynı görüşü paylaşan çok samimi insanlar. Dernek hakkında bilgi edinmek isteyen arkadaşlar derneğin web sitesine girebilirler. Bu dernek sayesinde birçok sorunun üstesinden gelebileceğimize inanıyorum. Dernekle ilgili bilgi almak isteyen arkadaşlarla temasa geçmek isterim. Yorumlarınızı ve sorularınızı merakla bekliyorum.

Tekrar görüşmek dileğiyle hepinize iyi günler.

NEDEN BAZILARIMIZ DAHA FAZLA YİYOR? :

Bilim adamları metabolizmayı ve iştahı düzenleyen 250 gen ve en az 40 nörokimyasal madde belirledi. Ancak sosyal çevrede en az biyolojik belirleyiciler kadar güçlü. Bilim adamları, bu acımasızca hastalığı inceleyerek iştahın karmaşık biyolojisini anlayabilir. Araştırmacılar bu hastalığa bağlı genetik anormalliklerin iştahı tam olarak nasıl ateşlediği belirlemeye çalışıyor. Bu başarılırsa 20 bin Amerikalı tedavi edilmekle kakmayacak aynı zamanda neden bazılarımız diğerlerinden daha fazla yediği de anlaşılacak.

İLETİŞİM-HAKKINDA

 07/09/1987 KAYSERİ'DE DOGDUM ERCİYES ÜNİVERSİTESİ BİYOLOJİ BÖLÜMÜNÜ BİTİRDİM  SRC LAB.BİYOLOG OLARAK CALIŞIYORUM ŞUAN İSTANBUL ÜNİVERSİTESİN'DE PEDAGOJİK FORMASYON ALMAKTAYIM VE BİYOLOJİ ÖGRETMEN ADAYIYIM. BLOGGERİMDE SEVGİLİ ÖGRENCİLERİM VE OKUYUCULARIM İCİN BİYOLOJİ HAKKINDA VE BİYOLOJİ TEKNOLOJİLERİ HAKKINDA PAYLAŞIMLARIM OLACAKTIR.BANA ULAŞABİLMENİZ İCİN;
TEL:0(212)465 232556
CEP:0(507)65129692
ADRESS:YENİMAHALLE  AKSU CAD ENVER İŞHANI NO:5/15  BAKIRKÖY/İSTANBUL

Biyoloji ve Teknoloji: Biyolojide Teknoloji

Biyoloji ve Teknoloji: Biyolojide Teknoloji: REKOMBİNANT DNA Rekombinant Nedir? 1980’lerin başında geliştirilen rekombinant teknoloji, deoksiribonükleik asit (DNA) kullanarak horm...

endemik bitki türleri(Türkiye)